Pokretanje poslovanja
Proces osnivanja preduzeća u Republici Srpskoj prošao je brojne reformske procese, a kao najznačajniji izdvaja se jednošalterski sistem, čije je успостављање skratilo vrijeme potrebno za registraciju poslovnog subjekta, smanjilo broj procedura, te umanjilo troškove poslovanja. Takođe, успостављање sistema e-registracije u Republici Srpskoj je u završnoj fazi, a obezbjeđenje uslova za primjenu ovog sistema dodatno će olakšati osnivanje, odnosno registraciju poslovnih subjekata.
Prema važećim propisima u Republici Srpskoj poslovni subjekti se mogu registrovati ili kao privredna društva ili kao preduzetnici. Proces osnivanja, registracije, rada i prestanka poslovanja privrednih društava u Republici Srpskoj, regulisan je Zakonom o privrednim društvima Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“, br. 127/08, 58/09, 100/11, 67/13, 100/17, 82/19) i Zakonom o registraciji poslovnih subjekata u Republici Srpskoj („Službeni glasnik Republike Srpske“, br. 67/13, 15/16, 84/19). Uslovi, početak, načini i prestanak обављања zanatsko-preduzetničke дјелатности, obrazovanje i оспособљавања preduzetnika regulisani su Zakonom o zanatsko preduzetničkoj дјелатности ("Službeni glasnik Rrepublike Srpske", br. 117/11, 121/12, 67/13, 44/16, 84/19).
U zavisnosti od izbora pravne forme zavisiće i sam postupak registracije, zbog čega treba razlikovati korake u registraciji privrednih društava i korake u registraciji samostalnih preduzetnika.
Детаљну proceduru osnivanja privrednog društava (najjednostavniji oblik organizovanja) kao i детаљну proceduru osnivanja preduzetnika pogledajte ispod.
Registracija jednočlanog d.o.o. sa minimalnim osnivačkim kapitalom
Registracija najjednostavnijeg oblika organizovanja privrednog društva obuhvata nekoliko bitnih koraka i procedura.
BROJ KORAKA: 2
BROJ PROCEDURA: 4
BROJ DANA: 5
КОШТАЊЕ REGISTRACIJE U KM (najjednostavniji oblik organizovanja);
-
notar 2 x 4,095 KM + ovjera ličnih karata 2×2 KM + 10 KM ovjera potpisa ovlaštenog lica,
-
taksa APIF-u – 35 KM,
-
taksa Službenom glasniku RS za objavu 7KM po redu x 6 redova =42 KM,
-
izrada pečata – 40 KM
UKUPNO: 139,19 KM + taksa UIO /BiH – 40 KM
Potrebno je posjetiti sledeće institucije:
- 1. notara,
- 2. gradsku /opštinsku uslužnu kancelariju,
- 3. banku – radi uplate osnivačkog kapitala i otvaranja bankovnog računa;
- 4. šalter APIF-a,
- 5. pečatoreznicu,
- 6. područni centar Uprave za indirektno oporezivanje BiH,
- 7. distributera fiskalnih uređaja,
- 8. Poresku upravu RS, radi podnošenja zahtjeva za potvrdu o registraciji i prijave zaposlenih radnika.
KORAK 1
Procedura 1: Posjeta notaru/notarski ovjeren osnivački akt
Obraćanje notaru sa kopijom lične karte, te dogovor oko imena budućeg privrednog društva čiju će mogućnost određivanja notar provjeriti u sudskom registru.
Notar ovjerava osnivački akt, tj. Ovjerava potpis osnivača i ovlaštenog lica. Ovjera jednog potpisa košta 7 notarskih bodova po 0,50 KM + PDV = 4,095 KM.
Procedura 2: Ovjera ličnih dokumenata i potpisa
Posjeta gradskoj/opštinskoj uslužnoj kancelariji ili notaru radi ovjere kopije lične karte/pasoša vlasnika i odgovornog lica (ovjera iznosi 2 KM po listu), te ovjere potpisa budućeg odgovornog lica (10 KM).
Procedura 3: Registracija privrednog društva – jednošalterski sistem kod APIF-a
-
Notar/osnivač/odgovorno lice podnosi APIF-u zahtjev za registraciju sa potrebnim dokumentima (notarski obrađen osnivački akt, Odluka o imenovanju odgovornog lica, Izjava o prihvatanju dužnosti odgovornog lica, Potvrda banke o uplati osnivačkog kapitala, Potvrda o prebivalištu za osnivača ili odgovornog lica, ovjeren potpis odgovornog lica, ovjerene kopije lične karte/pasoša vlasnika i odgovornog lica, Uvjerenje da nema dospjelih, a neizmirenih poreskih obaveza koje izdaje Poreska uprava, dozvola za privremeni boravak ako je lice ovlašteno za zastupanje strani држављанин) – prva registracija besplatna;
-
Objava u Službenom glasniku RS – 7 KM po redu;
-
taksa APIF-u – 35 KM.
Rok postupanja je tri dana, ukoliko je predata sva potrebna dokumentacija. Procedura registracije istovremeno podrazumijeva da je poslovni subjekat registrovan kod Poreske uprave RS, tj. Da je додијељен JIB i izvršeno razvrstavanje poslovnih subjekata prema klasifikaciji дјелатности.
KORAK 2
Procedura 3: Registracija privrednog društva
Preuzimanje sudskog rješenja i obavještenja o razvrstavanju po klasifikaciji дјелатности kod APIF-a.
Procedura 4: Izrada pečata
Izrada pečata u ovlaštenoj pečatoreznici uz kopiju sudskog rješenja, a originala na uvid. Izrada pečata iznosi od 20 – 50 KM, rok postupanja 1 dan.
Nakon ovih koraka, privredno društvo dužno je da izvrši i:
-
Uplatu komunalne takse za isticanje poslovnog imena - plaćanja komunalne takse vrši se u PJ Poreske uprave Republike Srpske.
-
PDV registraciju - Posjeta Upravi za indirektno oporezivanje BiH radi PDV registracije.
Potrebna dokumentacija:
- 1. Zahtjev za registraciju (obrazac ZR-1),
- 2. rješenje o upisu u sudski registar,
- 3. uvjerenje ili potvrda o registraciji od nadležne poreske uprave,
- 4. lična karta vlasnika i odgovornih lica,
- 5. punomoć kojom se ovlašćuje држављанин BiH da zastupa poreskog obveznika u postupcima sa UIO, u slučaju odsustva odgovornog lica-stranog држављанина;
- 6. dozvola za rad i prijava boravišta za stranog држављанина,
- 7. karton deponovanih potpisa ovjeren od poslovne banke kod koje je transakcioni račun otvoren,
- 8. Originalne uplatnice kao dokaz o uplaćenom iznosu od ukupno 40 KM (na račun JRT TREZOR BiH) i to:
- - 10 KM – Svrha doznake: Taksa na zahtjev za registraciju,
- - 10 KM – Svrha doznake: Taksa za izdavanje rješenja o registraciji,
- - 20 KM – Svrha doznake: Taksa za izdavanje uvjerenja o registraciji
-
Fiskalizaciju - Da bi privredno društvo počelo sa radom neophodna je nabavka fiskalne kase koja, sa montažom i godišnjim servisiranjem košta oko 1000 KM.
-
Preuzimanje potvrde o registraciji i prijavi zaposlene Poreskoj upravi RS na već propisanim obrascima
-
Otvaranje bankovnog račuна - Posjeta banci radi otvaranja žiro računa uz podnošenje potrebne dokumentacije i zahtjeva za prebacivanje osnivačkog kapitala na žiro račun privrednog društva.
-
Ispuni uslove iz oblasti zaštite i здравља na radu - Privredno društvo može da обавља дјелатност u prostoru koji ispunjava uslove iz oblasti zaštite i здравља na radu. Ovo rješenje donosi Ministarstvo rada i boračko-invalidske zaštite RS, a naknada iznosi 10 KM republičke takse.
Registracija samostalnog preduzetnika
Registracija samostalnog preduzetnika obuhvata ukupno sedam koraka.
KORAK 1
Registracija preduzetnika u одјељењу za privredu grada/opštine
Rješenje o registraciji preduzetnika donosi одјељење za privredu grada/opštine (registracioni organ) na osnovu достављене сљедеће dokumentacije:
- 1. Popunjen obrazac zahtjeva za registraciju preduzetnika SP-1 (obrazac se dobija kod registracionog organa);
- 2. Ovjerenu kopiju lične karte, odnosno pasoša za stranog држављанина;
- 3. Uvjerenje mjesno nadležnog osnovnog suda da fizičkom licu koje registruje početak poslovanja u formi preduzetnika, nije izrečena pravosnažna mjera zabrane обављања tražene дјелатности i koje nije starije od 30 dana od dana podnošenja zahtjeva za registraciju preduzetnika;
- 4. Uvjerenje nadležne jedinice Poreske uprave Republike Srpske da fizičko lice koje registruje početak poslovanje u formi preduzetnika, nema dospjelih a neizmirenih obaveza i koje nije starije od 8 dana od dana podnošenja zahtjeva za registraciju preduzetnika;
- 5. Ugovor o osnivanju ortačke radnje (samo ukoliko su osnivači dva, ili više fizičkih lica);
- 6. Dokaz o uplati takse za registraciju osnivanja preduzetnika koja iznosi maksimalno 30,00 KM.
Registracioni organ dužan je da donese rješenje o registraciji preduzetnika najkasnije u roku od dva dana, od dana достављања urednog zahtjeva.
KORAK 2
Izrada pečata
Pečat se može izraditi u bilo kojoj pečatoreznici, гдје je na uvid potrebno dostaviti rješenje o registraciji preduzetnika. Izrada pečata iznosi 20 – 50 KM.
KORAK 3
Регистрација предузетника код пореске управе
Prijavu poreskog obveznika i/ili obveznika uplate doprinosa preduzetnik vrši kod mjesno nadležne organizacione jedinice Poreske uprave Republike Srpske, prema sjedištu preduzetnika, u roku od pet dana, od dana izdavanja rješenje o registraciji preduzetnika.
Za registraciju poreskog obveznika i/ili obveznika uplate doprinosa, Poreskoj upravi potrebno je dostaviti:
- 1. Popunjen obrazac prijave PR2;
- 2. Rješenje o registraciji preduzetnika;
- 3. Ovjerenu kopiju lične karte, ili pasoša (za strane држављане);
- 4. Ugovor o vođenju poslovnih knjiga (osim ako preduzetnik sam ne vodi poslovne knjige).
Potvrda o registraciji poreskog obveznika dobija se isti dan ukoliko je достављена kompletna dokumentacija.
KORAK 4
Отварање банковног рачуна
Žiro račun možete otvoriti u bilo kojoj poslovnoj banci. Prilikom otvaranja računa banci je potrebno dostaviti:
- 1. Rješenje o registraciji preduzetnika;
- 2. Kartone deponovanih potpisa lica ovlaštenih za potpisivanje naloga, radi raspolaganja sredstvima sa računa (obrazac se dobija u banci);
- 3. Potvrdu o registraciji poreskog obveznika.
KORAK 5
Fiskalizacija
Preduzetnik je dužan da prije početka rada uvede fiskalnu kasu. Cijena fiskalnog uređaja je od 400 – 800 KM.
Ovu obavezu preduzetnik nema ako обавља zanatske дјелатности i дјелатности starih i umjetničkih zanata i domaće radinosti.
KORAK 6
Registracija kod uprave za indirektno oporezivanje
Prijava obveznika PDV-a, vrši se kod mjesno nadležnog regionalnog centra Uprave za indirektno oporezivanje BiH prema sjedištu preduzetnika.
Obavezi пријављивања obveznika PDV-a podliježu sva lica čiji oporezivi promet dobrima ili uslugama u prethodnoj godini prelazi, ili je vjerovatno da će preći, prag od 50.000,00 KM.
Uz Zahtjev za registraciju i upis u jedinstveni registar obveznika indirektnih poreza (obrazac ZR -1), potrebno je dostaviti kopiju, uz predočenje originala, ili ovjerenu kopiju сљедећих dokumenata:
- 1. Rješenje o registraciji preduzetnika;
- 2. Ličnu kartu podnosioca zahtjeva;
- 3. Potvrdu o registraciji poreskog obveznika od Poreske uprave Republike Srpske;
- 4. Karton deponovanih potpisa ovjeren od poslovne banke kod koje je transakcioni račun otvoren (za sve otvorene transakcione račune);
- 5. Dozvolu za rad i prijavu boravišta izdatu od nadležnog organa i pasoš za fizičko lice – preduzetnika, stranog држављанина;
- 6. Originalne uplatnice kao dokaz o uplaćenom iznosu od ukupno 40 KM (na račun JRT TREZOR BiH) i to:
-
10 KM – Svrha doznake: Taksa na zahtjev za registraciju; Vrsta prihoda: 722801;
-
10 KM – Svrha doznake: Taksa za izdavanje rješenja o registraciji; Vrsta prihoda: 722802;
-
20 KM – Svrha doznake: Taksa za izdavanje uvjerenja o registraciji; Vrsta prihoda: 722814.
KORAK 7
Početak обављања дјелатности
Preduzetnik je dužan da počne sa обављањем дјелатности najkasnije u roku od 30 dana, od dana достављања rješenja o registraciji.
Ispunjenost uslova za обављање дјелатности provjerava nadležni inspekcijski organ u roku od 45 dana od dana достављања rješenja o registraciji preduzetnika.
